3. ลำดับห้องสมุดสุดทึ่งในประเทศไทย

1. ห้องสมุดเนลสันเฮย์ (Neilson Hays Library)ห้องสมุดเนลสันเฮย์ เป็นห้องสมุดเก่าแก่อายุนับ 100 กว่าปี ว่ากันว่าเป็นหนึ่งในห้องสมุดที่สวยงามและคลาสสิคที่สุดของห้องสมุดเมืองไทย นอกจากจะมีเต็มไปด้วยหนังสือภาษาอังกฤษที่น่าสนใจมากมาย ห้องสมุดแห่งนี้ยังเป็นสถานที่อีกแห่งหนึ่งที่คุณพ่อคุณแม่ควรพาเด็กๆ มาเที่ยวพักผ่อนด้วยอย่างยิ่ง

ณ ห้องสมุดสุดแสนจะคลาสสิคแห่งนี้ มีมุมเล็กๆมุมหนึ่งที่ชื่อว่า Children’s Corner ณ มุมแห่งนี้เต็มไปด้วยนิทานและวรรณกรรมเยาวชนที่น่าสนใจมากมาย
อาจกล่าวได้ว่านอกเหนือจากความคลาสสิก อันเป็นมนต์เสน่ห์ชวนหลงใหลของห้องสมุดอายุนับร้อยปีนี้ สิ่งหนึ่งที่เป็นเสน่ห์ดึงดูดให้ทุกคนเข้ามาก็น่าจะเป็นมุมเล็กๆ สำหรับเล่านิทานที่เต็มไปด้วยเสียงหัวเราะสดใสของเด็กๆ นี่เอง เปิดบริการวันอังคาร-อาทิตย์ เวลา 9.30น.-17.00น. (ปิดวันจันทร์)

                                               ....................................................................

                                              ......................................................................

2. หอสมุด ปรีดี พนมยงค์ (Pridi Banomyong Library)หอสมุดปรีดี พนมยงค์ ชื่อเดิมคือ “ห้องสมุดมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์” และเปลี่ยนเป็น “ห้องสมุดธรรมศาสตร์” ในเวลาต่อมา ก่อตั้งขึ้นพร้อม กับมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ในปี พ.ศ.2477 อาคารหอสมุด เริ่มแรก ตั้งอยู่ที่อาคารโดมชั้น 2 ต่อมาในปี พ.ศ 2504 ได้ย้ายไปอยู่ที่ อาคารสำนักงานเลขาธิการซึ่งเป็นอาคาร 5 ชั้น อยู่ริมแม่น้ำเจ้าพระยา ด้านท่าพระอาทิตย์ อาคารนี้ใช้เป็นที่ทำการห้องสมุดมานานมากกว่า 30 ปี จนทรุดโทรมและเกิดการทรุดตัว เมื่อมีอาคารหอสมุดใหม่ที่อาคารธรรมศาสตร์ 60 ปี ห้องสมุด จึงย้าย มาอยู่อาคารใหม่ ซึ่งเป็นชั้นใต้ดิน 3 ชั้น และเปิดให้บริการตั้งแต่วันที่ 4 กรกฎาคม 2540 (เริ่มขนย้ายเข้าสู่อาคารใหม่เมื่อ 3 มีนาคม 2540)

ห้องสมุดธรรมศาสตร์ได้เปลี่ยนชื่อเป็น “หอสมุดปรีดี พนมยงค์”ตามมติที่ ประชุมคณบดีครั้งที่ 18/2540 (วันที่ 10 พฤศจิกายน 2540) เพื่อเป็นเกียรติ และเป็นอนุสรณ์แด่ศาสตราจารย์ ดร.ปรีดี พนมยงค์ผู้ก่อตั้งมหาวิทยาลัย วิชาธรรมศาสตร์และการเมือง ผู้ประศาสน์การมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์และรัฐบุรุษอาวุโส
ปัจจุบัน “หอสมุดปรีดี พนมยงค์” ทำหน้าที่เสมือนหอสมุดกลางของมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ที่ได้รับยกย่องจากนักวิชาการว่า “เป็นห้องสมุดสาขาสังคมศาสตร์ที่ดีที่สุดแห่งหนึ่งของไทย
เปิดบริการ จันทร์-ศุกร์ 8.00-21.30น. และ เสาร์-อาทิตย์ 9.00-21.30น.

                                      ..........................................................................

.................................................................................

3. The Reading Roomห้องสมุดศิลปะ The Reading Room เปิดให้บริการหนังสือเกี่ยวกับศิลปะร่วมสมัยกว่า 1,000 เล่ม ทั้งภาษาไทยและภาษาต่างประเทศ ประกอบด้วยสูจิบัตรนิทรรศการ หนังสือประวัติศาสตร์ศิลปะ ทฤษฎีศิลป์ นิตยสารและสื่ออิเล็คทรอนิกส์ต่างๆ โดยแบ่งข้อมูลเป็นสองส่วนคือ ส่วนฐานข้อมูลศิลปะร่วมสมัยไทย และส่วนหนังสืออ้างอิงรวมถึงสูจิบัตร นิทรรศการศิลปะจากประเทศอื่นๆ

นอกจากการเก็บข้อมูลและการทำงานวิจัยต่างๆแล้ว The Reading Room ยังเน้นการจัดกิจกรรมต่างๆที่เกี่ยวข้องกับศิลปะวัฒนธรรมร่วมสมัย โดยเฉพาะการเสวนาพูดคุย การจัดฉายภาพยนตร์และการทำ workshop ทางศิลปะและสาขาอื่นๆ เช่น สาขาภาพยนตร์ วรรณกรรม สังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์
เปิดบริการ วันพุธ-อาทิตย์ ตั้งแต่เวลา 13.00- 19.00น.

                                            ........................................................................

....................................................................................

สุดยอดห้องสมุดที่สวยที่สุดในโลก

1.Central Library: Seattle ประเทศสหรัฐอเมริกา

ศูนย์ห้องสมุดกลางซีแอตเทิล เป็นห้องสมุดสาธารณะมี 11 ชั้น มีความสูงประมาณ 56 เมตร ใช้เหล็กและกระจกในการก่อสร้าง โดยห้องสมุดนี้ตั้งอยู่ที่เมือง Seattle กรุงวอชิงตัน Rem Koolhaas และ Joshua Prince-Ramus  ร่วมกันออกแบบ โดยห้องสมุดนี้สามารถบรรจุหนังสือได้ถึง 1.45 ล้านเล่ม ตัวอาคารมีที่จอดรถใต้ดิน สามารถจอดรถได้ 143 คัน ภายในยังมีคอมพิวเตอร์มากกว่า 400 เครื่อง ซึ่งในปีแรกๆ ที่เปิดทำการมีคนเข้ามาเยี่ยมชมมากว่า 2 ล้านคนทีเดียว

.......................................................................................................................

2. Trinity College Library ประเทศไอร์แลนด์

ห้องสมุด Trinity College Library ในเมืองดับลิน ประเทศไอร์แลนด์ เป็นห้องสมุดเก่าแก่ที่สร้างขึ้นในสมัย สมเด็จพระราชินีเอลิซาเบธที่ 1 ข้างในห้องสมุดตกแต่งสวยหรูอลังการแล้ว ยังเป็นห้องสมุดห้องเดี่ยวขนาดใหญ่ที่สุดในโลกอีกด้วย หรือเรียกอีกอย่างว่า Long Room ซึ่งสร้างจากไม้โอ๊ค เนื้อไม้ที่นิยมนำมาสร้างห้องหรูต่างๆ ในสมัยนั้น

โดยภายห้องสมุด Trinity College Library บรรจุหนังสือตำราเก่าแก่กว่า 200,000 เล่ม เลยทีเดียว หนึ่งในนั้นคือ หนังสือที่ชื่อ “The Book of Kells : Turning Darkness into Light” เป็นหนังสือคัมภีร์ภาษาละตินอันเก่าแก่และศักดิ์สิทธิ์

.........................................................................................................................

3. Geisel Library, University of California ประเทศสหรัฐอเมริกา

Geisel Library เป็นหนึ่งในห้องสมุดทรงทันสมัยอีกแห่งหนึ่งในโลก โดยคำว่า Geisel ตั้งขึ้นเพื่อเป็นเกียรติแก่ Theodor Geisel นักเขียนนวนิยายเยาวชนชื่อดัง หรือที่เรารู้จักในนามว่า Dr. Seussนั่นเอง

ดูลักษณะภายนอกอาคารเหมือนสถานีอวกาศ ออกแบบโดยสถาปนิก William Pereira ซึ่งเคยช่วยงานออกแบบจรวดอวกาศที่ ศูนย์วิจัยอวกาศ Cape Canaveral เมืองฮุสตัน นอกจากนี้ยังเคยถูกใช้เป็นสถานที่ถ่ายทำภาพยนต์ฮอลีวู้ดชื่อดังในแนว ไซไฟ มาแล้วหลายเรื่อง และล่าสุดก็คือเรื่อง Inception นั่นเอง

.........................................

..............................................

...............................................

.....................................................

ความสำคัญของห้องสมุด    

                 การศึกษาในปัจจุบัน มุ่งให้ผู้เรียนมีโอกาสค้นคว้าหาความรู้จากแหล่งเรียนรู้อื่นๆ มาประกอบความรู้ที่ได้รับจากการเรียนในชั้น ผู้เรียนจะต้องหาความรู้เพิ่มเติมโดยการเข้าใช้ห้องสมุด เพื่อค้นคว้าหาความรู้เพิ่มขึ้น ความสำคัญของห้องสมุดอาจประมวลได้ ดังนี้        

  1. ห้องสมุดเป็นที่รวมของทรัพยากรสารสนเทศต่างๆ ที่ผู้ใช้สามารถค้นคว้าหาความรู้ทุกสาขาวิชา ที่มีการเรียนการสอนในสถาบันการศึกษานั้น

2. ห้องสมุดเป็นที่ที่ทุกคนจะเลือกอ่านหนังสือ และค้นคว้าหาความรู้ต่างๆได้โดยอิสระ ตามความสนใจของแต่ละบุคคล 

3. ห้องสมุดช่วยให้ผู้ใช้ห้องสมุดพอใจที่จะอ่านหนังสือต่างๆโดยไม่รู้จักจบสิ้น เป็นการช่วยปลูกฝังนิสัยรักการอ่าน

4. ช่วยให้ผู้ใช้ห้องสมุดมีความรู้ทันสมัยอยู่เสมอ

5. ช่วยให้ผู้ใช้ห้องสมุดมีนิสัยรักการค้นคว้าหาความรู้ด้วยตนเอง

6. ช่วยให้รู้จักใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์         

7. ห้องสมุดจะช่วยให้ผู้ใช้ห้องสมุดรับรู้ในสมบัติสาธารณะ รู้จักใช้และระวังรักษาอย่างถูกต้อง

............................................................................................................................

วัตถุประสงค์ของห้องสมุด
ห้องสมุดทั่วไปมีวัตถุประสงค์ 5 ประการ ดังนี้

1.เพื่อการศึกษา          ห้องสมุดทุกแห่งจะรวบรวมทรัพยากรสารสนเทศที่ให้ความรู้ เพื่อบริการแก่ผู้ใช้ในการแสวงหาความรู้ ค้นคว้าด้วยตนเองได้ตามต้องการ

2.เพื่อความรู้ข่าวสาร       ห้องสมุดจัดหาทรัพยากรสารสนเทศใหม่ๆ ที่ทันสมัย เพื่อให้ผู้ใช้ติดตามข่าวความเคลื่อนไหวและเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นทั่วโลก ทำให้ผู้ใช้มีความรู้ใหม่ๆและทันสมัยเสมอ

3.เพื่อการค้นคว้าวิจัย     เป็นแหล่งสะสมทรัพยากรสารสนเทศประเภทต่างๆ ที่ใช้เป็นข้อมูลในการศึกษาค้นคว้าวิจัย ซึ่งเป็นการแสวงหาองค์ความรู้ใหม่ เพื่อความเจริญก้าวหน้าในสาขาวิชาต่างๆ

4.เพื่อความจรรโลงใจ     ทรัพยากรสารสนเทศบางประเภททำให้ผู้ใช้มีความซาบซึ้งประทับใจที่ได้รับจากการอ่าน ช่วยให้เกิดแรงบันดาลใจในทางสร้างสรรค์แต่สิ่งที่ดีงาม และเป็นประโยชน์ต่อสังคม

5.เพื่อพักผ่อนหย่อนใจหรือนันทนาการ    ห้องสมุดจะมีทรัพยากรสารสนเทศที่ให้ความสนุก บันเทิงใจไว้บริการ เช่น นิตยสาร นวนิยาย เรื่องสั้น ฯลฯ นอกจากนี้ยังเป็นแหล่งพักผ่อนหย่อนใจด้วยการจัดกิจกรรมต่าง ๆ ที่ช่วยให้ได้รับความเพลิดเพลิน

...............................................................................................................................................................

ประโยชน์ของห้องสมุด

ห้องสมุดเป็นแหล่งรวบรวมทรัพยากรสารสนเทศที่หลากหลายและมีประโยชน์ ดังนี้

1. ก่อให้เกิดการเรียนรู้อย่างไม่มีที่สิ้นสุด

2. กระตุ้นให้รักการอ่านและการศึกษาค้นคว้า

3. ก่อให้เกิดการศึกษาอย่างเป็นระบบและต่อเนื่อง

4. เป็นสื่อกลางในกระบวนการเรียนการสอน

5. ตอบสนองความต้องการในการแสวงหาความรู้เฉพาะบุคคล

         

          

ประเภทของห้องสมุด

การแบ่งประเภทของห้องสมุด ตามลักษณะและวัตถุประสงค์ที่ให้บริการ จำแนกได้เป็น 5 ประเภทดังนี้

1.ห้องสมุดโรงเรียน       เป็นห้องสมุดที่ตั้งขึ้นในโรงเรียนทั้งในระดับประถมศึกษา และมัธยมศึกษา เพื่อส่งเสริมการเรียนการสอนตามหลักสูตรให้มีประสิทธิภาพ ตลอดจนเพื่อสนองความต้องการของนักเรียน ครู ผู้ปกครองและชุมชน นอกจากนี้ยังช่วยสร้างเสริมนิสัยรักการอ่าน และการศึกษาค้นคว้าด้วยตนเองให้แก่นักเรียน เพื่อเป็นรากฐานในการใช้ห้องสมุดอื่นๆต่อไป

ห้องสมุดโรงเรียนนวมินทราชูทิศ กรุงเทพมหานคร

2.ห้องสมุดมหาวิทยาลัย         เป็นห้องสมุดของสถาบันอุดมศึกษา ให้บริการทางวิชาการแก่นิสิต นักศึกษา และอาจารย์ เพื่อใช้ประกอบการเรียนการสอนและการค้นคว้าวิจัย ทรัพยากรสารสนเทศทุกประเภทที่รวบรวมไว้ในห้องสมุดมหาวิทยาลัย มีความทันสมัยและสอดคล้องกับหลักสูตรการสอน การวิจัยและกิจกรรมต่างๆ ของแต่ละสถาบัน

สำนักหอสมุดกลาง มหาวิทยาลัยรามคำแหง

3. ห้องสมุดเฉพาะ           เป็นห้องสมุดของหน่วยงานราชการ บริษัท สมาคม ตลอดจนองค์การระหว่างประเทศต่างๆ เป็นแหล่งเก็บรวบรวมทรัพยากรสารสนเทศ ที่มีเนื้อหาเฉพาะสาขาวิชาใดวิชาหนึ่ง และสาขาวิชาอื่นๆที่เกี่ยวข้อง เพื่อให้บริการแก่ผู้ใช้ซึ่งเป็นบุคลากรที่สังกัดหน่วยงานนั้น เป็นแหล่งค้นคว้าข้อมูลเพื่อนำไปใช้ปฏิบัติงานให้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น

ห้องสมุดตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย

 4. ห้องสมุดประชาชน              เป็นห้องสมุดที่ให้บริการทรัพยากรสารสนเทศแก่ประชาชนในท้องถิ่นโดยไม่จำกัดวัย ระดับความรู้ เชื้อชาติและศาสนา เพื่อให้สอดคล้องกับความต้องการของชุมชนแต่ละแห่งเป็นการส่งเสริมการศึกษาค้นคว้าด้วยตนเองตลอดชีวิตของประชาชนในชุมชน

                                             ห้องสมุดประชาชน "เฉลิมราชกุมารี"

                                                ห้องสมุดเพื่อการเรียนรู้ บางกะปิ

  5. หอสมุดแห่งชาติ เป็นแหล่งรวบรวมและเก็บรักษาสิ่งพิมพ์ ที่พิมพ์ขึ้นภายในประเทศไว้อย่างสมบูรณ์ และอนุรักษ์ให้คงทนถาวร เพื่อให้บริการศึกษาค้นคว้าแก่ประชาชนทั่วไป หอสมุดแห่งชาติจะต้องได้รับสิ่งพิมพ์ทุกเล่ม ที่พิมพ์ขึ้นภายในประเทศตามพระราชบัญญัติการพิมพ์

ความหมายและงานบริการของห้องสมุด  

ห้องสมุด(library)   นับเป็นศูนย์รวมสารสนเทศในรูปแบบต่างๆตั้งแต่มนุษญ์รู้จักบันทึกสารสนเทศด้วยตัวอักษร โดยบันทึกสารสนเทศลงบนกระดูกสัตว์ แผ่นดินเหนียว โลหะ ไม้ไผ่ กระดาษ ผ้าไหม หนังสัตว์ แผ่นฟิล์ม พลาสติก จานแม่เหล็ก  จนในปัจจุบันได้นำเอาเทคโนโลยี การสื่อสารและเทคโนโลยีคอมพิวเตอร์มาใช้ในการบันทึก ทำให้สามารถบริการแก่ผู้ใช้ห้องสมุดในรูปแบบต่างๆอย่างหลากหลาย และรวดเร็ว เพื่อให้ผู้ใช้บริการได้ประโยชน์ในการใช้สารสนเทศอย่างมากที่สุด

คำว่า "ห้องสมุด" ภาษาอังกฤษาเขียนว่า "library" มาจากภาษาลาตินว่า "liber" แปลว่า ที่เก็บหนังสือ

งานบริการห้องสมุด 

      คือ       งานที่ห้องสมุดจัดขึ้นเพื่ออำนวยความสะดวกแก่ผู้ใช้ในด้านการอ่าน การค้นคว้าหาความรู้และส่งเสริมการอ่านให้กว้งขวางและทั่วถึง เพื่อให้ผู้ใช้ได้รับสารสนเทศอย่างรวดเร็วและตรงตามความต้องการมากที่สุด รวมถึงการจัดบรรยากาศที่ดี เป็นระเบียบทำให้ผุ้ใช้เกิดความรู้สึกที่ดีและประทับใจเมื่อใช้บริการ